شیطان از طایفه جن است و قرآن هم این را با صراحت بیان کرده است و می فرماید:

«و چنین بود که به فرشتگان گفتیم به آدم سجده برید;همه سجده بردند مگر ابلیس که از جنیان بود و از فرمان پروردگارش سرپیچید»¹

او مدتی از عمر خود را در میان جنیان سپری کرد.تا وقتی که فتنه و فساد و کشت و کشتار در میان آنان برپا شد.در این هنگام خداوند اراده کرد که آنان را نابود کند.پس عده ای از ملائکه را فرستاد تا با شمشیر های خود با آنان جنگیدند و همه ی آنان را کشتند.در این میان شیطان جان سالم به در برد و از مرگ نجات پیدا کرد و به دست ملائکه اسیر شد. پس به فرشتگان گفت:

«من از جمله مؤمنان هستم و در فتنه و فساد شرکت نداشتم و شما تمام خویشان و هم نوعان مرا کشتید و من تنها ماندم مرا با خودتان به آسمان ببرید تا در آن جا با شما باشم و خدای خویش را عبادت کنم«.

فرشتگان از خداوند جویای تکلیف شدند،خداوند به آنان اجازه داد که او را به آسمان ببرند.

و اينطوري شد كه شيطان به اسمان راه يافت

پی نوشتها:

1:سوره كهف ايه 49

نام های شیطان عبارت اند از:

-١ابلیس:این کلمه ای است مفرد و دارای دو جمع(ابالیس و بالسه)از ماده بلی و ابلاس گرفته شده است.معنای آن ناامیدی و مأیوس شدن از رحمت خدا،تحیر و سرگردانی،اندوهگین و سردرگریبان آمده است.ابلیس کلمه ای است عبری و اسم خاص و معروف شده برای همان کسی که آدم را فریب داد و باعث بیرون شدن او و همسرش از بهشت گردید.لفظ ابلیس به صورت مفرد یازده بار در قرآن آمده که جز دو مورد بقیه مربوط به خلقت آدم(علیه السلام)است.از جمله:

»همانا ما آدمیان را آفریدیم و سپس شکل دادیم و پس از آن به فرشتگان عرض کردیم تا بر آدم سجده کنند،همه سجده کردند جزابلیس که از سجده کنندگان نبود^١«

»فرشتگان را فرمان دادیم که بر آدم سجده کنند،همه سجده کردند جز ابلیس که سرپیچی و تکبرنمود و از کافران گردید^٢«

»چون فرمان سجده بر آدم رسید همه اطاعت کردند جز ابلیس که از سجده بر ادم امتناع ورزید^٣«

»ابلیس گمان باطل خود را به صورت حق و حقیقت در نظر مردم جلوه داد تا جز گروه اندکی از اهل ایمان همه او را تصدیق کردند و پیرو او شدند^٤«

در نهج البلاغه نیز یازده مرتبه نیز کلمه ابلیس آمده است.

-٢وسواس:به معنای چیز وسوسه گر و وسوسه کننده است.وسواس در اصل صدای آهسته است و از به هم خوردن زینت آلات بر هم میخیزد.معنای دیگر آن افکار بد و نامطلوب است که بر ذهن انسان خطور میکند.

کلمه وسواس پنج بار در قرآن استعمال شده است:

»من شر الوسواس خناس^٥«

»الذی یوسوس فی صدور ناس^٦«

»فوسوس لهما شیطان^٧«

»فوسوس الیه الشیطان٨«

»و لقد خلقنا الانسان و نعلم ما یوسوس به نفسه^٩«

-٣خناس:به معنای کنار رفتن،عقب گرد کردن و پنهان شدن.

-٤رجیم:به معنای سنگسار کردن،سنگ زده شده،رانده شده از خیرات و رحمت خدا و فرشتگان آسمان.

از امام صادق(علیه السلام)پرسیدند:چرا به شیطان رجیم گفته می شود؟ حضرت فرمود:»برای اینکه او سنگسار میشود^١٠«

-٥عزازیل:این کلمه لغت عبری است به معنی عزیز شده،کسی که در میان فرشتگان با احترام بوده و کسی که عزت و توانایی ظاهری داشته باشد.

پی نوشتها:

١:سوره اعراف آیه ١١

٢:سوره بقره آیه ٣٤

٣:سوره حجر آیه ٣٢

٤:سوره سبا آیه ٢٠

٥:سوره ناس آیه ٤

٦:سوره ناس آیه ٥

٧:سوره اعراف آیه ٢٠

٨:سوره طه آیه ٢٠

٩:سوره ق آیه ١٦

١٠:کتاب واژه قران صفحه ٧٠

شیطان دو معنی دارد:یکی اصطلاحی و آن همان معنایی است که بر سر زبان مردم است.وقتی کلمه شیطان گفته میشود ذهن مردم متوجه آن ملعونی میشوند که روی در روی خدا ایستاد و در برابر آدم(علیه السلام) سجده نکرد.

دیگری معنی لغوی آن است،شیطان از«شطش»و«شاطش»گرفته شده و هر دو به معنی پلید،خبیث،پست و موجودی سرکش و نافرمان به کار برده میشود.به عبارت دیگر به هر چیز مرموز،موذی و آزاردهنده شیطان گفته میشود.همچنین به معنی منحرف و منحرف کننده،شریر و شرارت کننده،دور بودن و دور شدن از حقیقت،دور شدن از مغفرت الهی،بدخوی و سخت دل،بدجنس و بدذات،هلاک شده و هلاک شونده آمده است.