تمام كارخانجات  دنيا براي توليدات خود دفترچه راهنما تهيه در كنار محصولات به مشتريان ارائه مي دهند.اين دفترچه ها مشتريان را راهنمايي مي كند كه چگونه از كالا بهره مند شوند.
نويسنده اين دفترچه ها كيست؟آيا جز طراح و سازنده،فرد ديگري صلاحيت نوشتن آن را دارد؟هرگز!
ما نيز سازنده و آفريدگار داريم كه براي راهنمايي ما،دفترچه اي به نام قرآن نازل كرده است  و ديگري حق قانون گزاري بر خلاف آن ندارد،زيرا فقط سازنده مي داند كه چه ساخته و تنها اوست كه به تمام زوايا و ابعاد محصول خود آگاه است و راه بهره گيري صحيح و آفات و موانع رشد آن را مي داند:«ألا يَعلم مَن خَلق و هو اللّطيفُ الخَبير.»^١
كساني كه به جاي قانون خداوند به سراغ قوانين بشري مي روند مانند كساني هستند كه دفترچه راهنماي سازنده را كنار گذاشته و از ديگران نحوه استفاده از آن را مطالبه مي كنند.

پی نوشتها:

١=سوره ملک،آیه ١٤

اولاً اينكه قرآن مي فرمايد«:انّما يَتقبّل الله من المتّقين»¹،تقوا درجاتي دارد.به همين دليل كلمه(أتقي)يعني با تقواتر،در قرآن آمده است«:بيگمان گرامي ترين شما در نزد خداوند پرهيزگارترين شماست»² و اكثر افراد عادي و خلافكار هم مرحله اي از تقوي را دارا مي باشند وگرنه هيچ كار خيري انجام نمي دانند و از هيچ گناهي دست برنمي داشتند.
ثانيا اگر گفتند دولت فقط فارغ التحصيلان دانشگاه را مي پذيرد،مراد آن است كه شرط استخدام رسمي ،فارغ التحصيل دانشگاه بودن است،نه اينكه ديگران حق هيچ گونه كاري ندارند و يا اگر كاري انجام دهند،پاداششان ضايع مي شود.ثالثا پذيرش عمل نيز درجاتي دارد:قبول عادي،قبول شايسته،«بقبول حسن»³و قبول برتر كه در دعا مي خوانيم:«و تقبل باحسن قبولك»بنابراين،هر كس به مقدار تقوايي كه دارد كارش قبول مي شود.به همين دليل پاداش هاي قرآن نسبت به افراد و كارها و شرايط،متفاوت است:
بعضي از كارها پاداش دوبرابر دارد:«ضِعفَين»⁵
بعضي از كارها پاداش چندبرابر دارد:«أضعافا»⁶
بعضي كارها پاداش ده برابر دارد:«فله عَشرُ أمثالها»⁷
بعضي كارها پاداش هفتصد برابر دارد:«كمَثل حبه أنبَتَت سَبع سَنابِل في كل سُنبلَهٍ مِأهُ حَبه»⁸
بعضي كارها پاداشي دارد كه هيچ كس،جز چدا آن را نمي داند:«فلا تعلم نفس ما اخفي لهم»⁷و اين تفاوت ها براساس تفاوت نيت و نوع كار است.

پي نوشتها:

1=سوره مائده،آيه 27

2=سوره حجرات،آيه 13

3=سوره آل عمران،آيه 37

4=دعاي وداع با ماه رمضان

5=سوره بقره،آيه 265

6=سوره بقره،آيه 245

7=سوره انعام،آيه 160

8=سوره بقره،آيه 261

9=سوره سجده،آيه 17

براي ماشيني كه در مسير يك طرفه بر خلاف همه رانندگي مي كند،دو نوع برخورد لازم است:يكي آنكه تمام رانندگان با بوق و چراغ مخالفت خود را با كار او اعلام كنند،دوم آنكه پليس،راننده را جريمه كند.
قرآن نيز تمام مسلمانان را به امر به معروف و نهي از منكر سفارش كرده و فرموده است:«شما بهترين امتي هستيد كه جلوه كرده ايد به شرط آنكه امر به معروف و نهي از منكر كنيد.»^١
و در جاي ديگر مي فرمايد:«از ميان شما مسلمين گروهي بايد مسئول امر به معروف و نهي از منكر شوند.»^٢

پی نوشتها:

١=سوره آل عمران آیه ١١٠

٢=سوره آل عمران آیه ١٠٤

در قرآن،يكجا مي خوانيم كه مردم وارد دين مي شوند:«و مردم را بيني كه گروه گروه به دين الهي در آيند.»¹و در جاي ديگر به كساني كه شعار دينداري مي دادند گفته مي شود:«هنوز ايمان وارد دلهاي شما نشده است.»² يعني دين بايد وارد مردم شود؟
آري،دينداري مراحلي دارد:مرحله گرم شدن،مرحله داغ شدن و مرحله پخته شدن.

هر گرم و داغي،سرد مي شود ولي هيچ پخته اي خام نمي شود.

ورود مردم در دين آسان است،هر كس بگويد:«اشهد ان لا اله الا الله و اشهد انّ محمداً رسول اللًه»مسلمان است.اين مرحله گرم شدن است.

اما بالاتر از گرم شدن،داغ شدن است.اصحاب پيامبر(ص) با احساس و هيجان داغي به جبهه ها مي رفتند و حاضر بودند در كنار پيامبر(ص) جان فشاني كنند.ولي قرآن به آنها مي گويد:«اگر دين داريد خمس غنائم جنگي را بدهيد.»³
آري،كساني كه شهادتين مي گويند  و حتي در جبهه ها در كنار پيامبر مي جنگند،ممكن است در مسائل مالي آسيب پذير باشند كه قرآن مي فرمايد:در كنار شهادتين و جبهه و نماز،حق خدا و رسول و فقرا را نيز بپردازيد.دراين مرحله است كه ايمان وارد قلب مي شود.قرآن فقط به گروه خاصي مي فرمايد:«اينان به راستي مؤمن اند.»⁴مؤمنون واقعي فقط گروه خاصي هستند،ولي نسبت به گروه هايي كه منافقانه اضهار ايمان دارند،مي فرمايد:«اينها مؤمن واقعي نيستند.»_⁵ 

پي نوشتها:

1=سوره نصر آيه 2

2=سوره حجرات آيه 14

3=سوره انفال آيه 41

4=سوره انفال آيه 4

5=سوره بقره آيه 8

از آنجا كه خداوند اولياي خود را دوست دارد،لذا اگر خلافي كنند،فوراً آنان را به قهر خود مي گيرد تا متذكّر شوند،چنانكه خداوند در قرآن مي فرمايد:«اگر پيامبر سخني را كه ما نگفته ايم به ما نسبت دهد،با قدرت او را به قهر خود مي گيريم.»^١
«امّا اگر نااهلان خلافي كنند،خداوند به آنان مهلت مي دهد و هر گاه مهلت سرآمد،آنان را هلاك مي كند.»^٢
«و اگر اميدي به اصلاحشان نباشد،خداوند حسابشان را تا قيامت به تأخير مي اندازد و به آنان مهلت مي دهد تا پيمانه شان پرشود.»^٣
به يك مثال توجه كنيد:
اگر قطره اي چاي روي شيشه عينك شما بريزد،فوراً آن را پاك مي كنيد.امّا اگر قطره اي چاي روي لباس سفيد شما بچكد،صبر مي كنيد تا به منزل برويد و لباس خود را عوض كنيد.و اگر قطره اي چاي روي قالي زير پاي شما بچكد،آن را رها مي كنيد تا مثلاً شب عيد به قالي شويي ببريد.خداوند نيز با هر كس به گونه اي رفتار مي نمايد و براساس شفافيّت يا تيرگي روحش،كيفر او را به تأخير مي اندازد.

پي نوشتها:
١=سوره حاقه،آيه٤٤و٤٥
٢=سوره كهف،آيه٥٩
٣=سوره آل عمران،آيه١٧٨

اگر همه ي مردم رو به خورشيد خانه بسازند چيزي به خورشيد اضافه نمي شود و اگر همه ي مردم پشت به خورشيد خانه بسازند،چيزي از خورشيد كم نمي شود.
خورشيد نيازي به مردم ندارد كه رو به او كنند،اين مردم هستند كه براي دريافت نور و گرما بايد خانه هاي خود را رو به خورشيد بسازند.
خداوند به عبادات مردم نيازي ندارد كه فرمان داده نماز بخوانند.اين مردم هستند كه با رو كردن به او از الطاف خاصّ الهي برخوردار مي شوند و رشد مي كنند.
قرآن مي فرمايد:«اگر همه ي مردم كافر شوند،ذرّه اي در خداوند اثر ندارد،زيرا او از همه ي انسان ها بي نياز است.»^١
پي نوشتها:
١سوره ابراهيم،آيه 8

شما اگر وارد منزلي شديد كه مي دانيد اين خانه نه صاحبي دارد و نه حسابي،نه دوربيني در كار است ونه كنترلي،هيچ دليلي براي نظم و دقت و انضباط در كارهاي شما نيست.در خانه ي رها،ما هم رها هستيم و هر چه ريخت و پاش نكنيم و نفس خود را كنترل كنيم ضرر كرده ايم،ولي اگر بدانيم كه اين خانه صاحب و حسابي دارد وتمام رفتار ها زير نظر اوست،به گونه اي ديگر زندگي خواهيم كرد.اگر ايمان بياوريم كه اين هستي،صاحبي دارد به نام خداي حكيم و حسابي در كار است به نام معاد و براي تمام افكار و رفتار و گفتار ما پاداش يا كيفري هست،ما نيز حساب كار خود را مي كنيم و خواسته هاي نفس سركش خود را مهار مي كنيم.كارهايي را كه صاحب خانه نمي پسندد،انجام نمي دهيم، زيرا مي دانيم به حساب تمام كار هاي خير يا شرّ ما رسيدگي مي شود و خداوند در كمين ماست.

اگر دانشمند خوش بياني سخن گفت،نبايد گفت چرا سخن گفتي؟! زيرا علم و بيان او اقتضا مي كند كه يافته هاي علمي خود را ارائه دهد.اما اگر اين دانشمند با آن همه كمالات،ساكت شد و يافته هاي خود را كتمان كرد،زير سؤال مي رود كه چرا نگفتي؟ خداوند قادر،حكيم،مهربان كه مي تواند از خاك،گندم و از گندم،نطفه و از نطفه انسان كاملي را بيافريند،اگر نمي آفريد جاي سؤال بود كه چرا قدرت خود را به كار نگرفتي و چيزي نيافريدي؟